सामाजिक सञ्जाल दर्ता
गोरखापत्र अनलाइन ७ वैशाख २०८२, आइतबार लोकतान्त्रिक पद्धतिले व्यक्तिको स्वतन्त्रतालाई उच्च महत्व दिन्छ । व्यक्तिमा रहेको अन्तर्निहित शक्तिलाई बाहिर ल्याउन तथा सिर्जनशीलता विकास गर्न स्वतन्त्रता अपरिहार्य सर्त हो । व्यक्तिको...
सामाजिक सञ्जालको नियमन
गोरखापत्र अनलाइन १० वैशाख २०८२, बुधबार लोकतान्त्रिक पद्धति विधिमा आधारित हुन्छ । आफ्नो अधिकार प्रयोग गर्दा अर्काको हक खोस्ने कार्य लोकतान्त्रिक हुन सक्दैन । स्वतन्त्रता स्वशासन पनि हो । स्वशासनलाई...
‘सिभिल जर्नालिज्म’ को प्लेटफर्ममाथि राजनीतिक कार्यकर्ताबाट खतरा
भिक्टर पौडेल म २०६८ सालतिर एसएलसी दिएर ब्रिज कोर्स पढिरहेको थिएँ । त्यतिबेला राजनीतिक दलहरूले बन्द गरिरहन्थे । लोडसेडिङ भइरहन्थ्यो । बन्द र लोडसेडिङको सूचना मूलधारका सञ्चारमाध्यममा आउँदैन थियो ।...
सञ्जालमा गोपनीयता र अधिकारको सन्तुलन
आजको डिजिटल युगमा युट्युबजस्ता सामाजिक मिडिया प्लाटफर्मले व्यक्तिलाई स्वतन्त्र रूपमा आफ्ना विचार, राय र व्यक्तिगत अनुभव साझा गर्नका लागि शक्तिशाली मञ्च प्रदान गरेका छन् । तर, युट्युबरहरूले सार्वजनिक गरिरहेका सामग्री कस्ता...
सामाजिक सञ्जाल विधेयकको नियत
नेपालमा सूचना प्रविधिको तीव्र व्यावसायिक विकास सँगसँगै सामाजिक सञ्जाल तथा डिजिटल प्लेटफर्मको उपयोगले लोकतन्त्रको इन्द्रियका रूपमा अभूतपूर्व व्यापकता लिएको छ । केही महिनाअघि बंगलादेशमा प्रधानमन्त्री शेख हसिना वाजेदको सरकार गिराएको आन्दोलन...
बंगलादेशी मोडलको ‘असामाजिक’ विधेयक
फाल्गुन ८, २०८१ सरकारले संघीय संसद्भित्र प्रवेश गराएको सामाजिक सञ्जालको सञ्चालन, प्रयोग तथा नियमन गर्नेसम्बन्धमा व्यवस्था गर्न बनेको विधेयकका कतिपय प्रावधानबाट संविधानले सुनिश्चित गरेको नागरिकको प्रेस, अभिव्यक्ति र इन्टरनेट स्वतन्त्रतामाथि...
सर्वत्र स्वघोषित ‘पानी बुद्धिजीवी’को प्रदूषण
एउटा मानिस प्रत्येक दिन जंगलमा गएर मादल बजाउँथ्यो। मादल बज्नासाथ एउटा मृगको बच्चा कतैबाट दौडिएर आएर नजिकै बस्दथ्यो। एकदिन त्यो मानिसले मृगको बच्चासँग जिज्ञासा राख्यो- ‘मेरो गायन राम्रो कि ताल,...
उपलब्धिको कसीमा टिकटक प्रतिबन्धको एक महिना
कात्तिक २७ गते मन्त्रिपरिषद्ले चर्चित सोसल मिडिया टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय गर्यो। ‘सामाजिक सद्भाव र वातावरणमा खलल पुर्याउन भूमिका खेलेको’ दाबीका साथ हठात् गरिएको यो निर्णयको एक महिना पुग्दा नपुग्दै...
मानव अधिकारका लागि मिडिया साक्षरता
मिडिया र मानव अधिकारबिच नङ र मासुको जस्तै सम्बन्ध हुन्छ । उन्नत समाज निर्माणमा दुवै पक्ष अत्यावश्यक भूमिकामा छन् । मिडियाले सूचना सम्प्रेषणमार्फत जनमत निर्माण गर्छ र राजकीय शक्ति प्रयोग...
सञ्जालका अभिव्यक्तिको नियमन
अमेरिकी सिको गर्दै चीनमा विकसित भएको छोटारछोटा भिडियो सेयर गर्न सकिने एप्लिकेसन टिकटक नेपालमा प्रतिबन्ध लाग्दै गर्दा अमेरिकाकै हिमाली राज्य मोन्टानामा भने भर्खरै फेरि टिकटक प्रतिबन्ध लगाउने निर्णय अदालतबाट रोकिएको...
आमसञ्चारको भविष्य
मूलधार सञ्चारको लोकप्रियताको उत्कर्षका दिनमा कान्तिपुर दैनिक सामान्यतः २४ पृष्ठ र हप्ताका एक दुई दिन ३२ पृष्ठसम्मको प्रकाशित हुन्थ्यो । कान्तिपुर प्रकाशनको व्यावसायिक सफलतापछि राष्ट्रिय स्तरकै छापा, रेडियो र टेलिभिजन समाचार...
मिडिया सम्बन्धी संघीय कानुन किन बनेन ?
२०७४ सालमा स्थानीय, प्रदेश र संघीय संसदको निर्वाचन सम्पन्न भएपछि नेपालमा संघीयताको कार्यान्वयन सुरु भएपनि आजसम्म संघीयतामा मिडिया सम्बन्धी स्पष्ट दृष्टिकोण, कानुन र संरचना बन्न सकेको छैन । मिडिया सम्बन्धी कानुन...
सामाजिक सञ्जालको नियमन
फेसबुक प्रयोग गरी विचार वा मत सर्भेक्षण जस्ता कार्य सम्भव हुन्छन् । भाइबर, ह्वाट्सएप, फेसबुकमा समूह बनाएर अन्तर्क्रिया सम्भव हुन्छ । जुम बैठक, गुगलमिट जस्ता भर्चुअल मिटिङका प्लेटफर्म वा ट्रेड...
मिडिया खुम्चिँदा फुल्दैन लोकतन्त्र
जनजिब्रोमा झुन्डिएको ‘ओरालो लागेको मृगलाई बाच्छाले पनि लखेट्छ’ उखानले धेरै हदसम्म वर्तमान नेपाली मिडियाको नियति झल्काउँछ । ‘१२ भाइ पत्रकार’ को गलत भाष्यको सिकार बनेको नेपाली मिडिया उही ओरालो लागेको मृगकै...
‘मिडिया साक्षरता’ आवश्यक
‘मिडिया साक्षरता’ साक्षरताको एक विस्तारित अवधारणा हो । यस अन्तर्गत मिडिया सन्देशहरू पहुँच र विश्लेषण गर्ने क्षमताका साथै सिर्जना, प्रतिविम्बित र कारबाही गर्ने क्षमता समावेश हुन्छ । यसमा सञ्चारकर्मी भन्दा...
चौथो अंग : व्यक्ति, पद र सम्बन्धकेन्द्रित छन् नेपाली मिडिया
विन्दा पाण्डे राज्य समावेशीकरण र समानुपातिक प्रतिनिधित्वको व्यवस्थाले संसदमा सबैजसो समुदायको उपस्थिति हुन थालेको छ। 'जसको सवाल, उसैको सहभागिता' धेरै हदसम्म कार्यान्वयन भएको छ। दलित, पिछडिएका समुदाय, सीमान्तकृत समुदायको आवाज पनि...
मोफसलमा शीर्ष समाचारको असान्दर्भिकता
पोखरीहरूको जीर्णोद्धारले राजनीतिकर्मीको भोट नबढ्ला, तर त्यो नगरी नहुने काम हो भन्ने कुरा ‘राष्ट्रिय मिडियाहरू’ ले बारम्बार उठाइराख्नुपर्ने हुन्छ । जेष्ठ ३१, २०८० जलेश्वरमा अहिले प्रचण्ड गर्मी छ । जुन ८ बिहीबारको...
समाचार बन्न नसकेका विभेदका ती घटना
पत्रकारिताका दौरान भेटेका–भेटिएका कैयौँ सूचना समाचार बनेनन् । धेरैजसो सूचना समय अन्तरालमा क्रमशः बिर्सिएँ । तर, केही बिर्सिनै नसक्ने त्यस्ता सूचना पनि थिए, जुन समाचार बनाउन नसकेकोमा वेलावेला सम्झिँदा पछुतो हुन्छ । समाचार...
विज्ञापन बोर्डद्वारा सर्वोच्चको आदेशको अवज्ञा
काठमाडौं । सरकारी विज्ञापन समानुपातिक रूपमा वितरण गर्ने गराउने मुख्य उद्देश्य राखेर सरकारद्वारा नै गठन गरिएको विज्ञापन बोर्डले नै सर्वोच्च अदालतले विभिन्न मितिमा समानुपातिक विज्ञापन सम्बन्धमा गरेका आदेशहरूलाई निरन्तर अवज्ञा...
मिडियामाथि भ्रमको खेती
यतिबेला मूलधारका व्यावसायिक र स्वतन्त्र मिडियामाथि चौतर्फी आक्रमण भइरहेको छ। यी मिडियामा आएका केही अपूर्ण समाचार र गल्तीलाई आधारित बनाएर समग्र मूलधारका मिडियाको विश्वसनियतामाथि प्रश्न उठाई उनीहरूको साखलाई खत्तम पार्ने...